Luka emerytalna: czas poprawić sytuację kobiet na rynku pracy
„Obecnie luka emerytalna w Europie wynosi 39% – o tyle niższe świadczenia odbiera, co miesiąc przeciętna Europejka w porównaniu z przeciętnym Europejczykiem. Coś tutaj nie gra. Nie możemy się godzić na to, aby kobiety po przejściu na emeryturę traciły niezależność finansową, a nierzadko popadały w ryzyko biedy. Musimy dołożyć wszelkich starań, aby położyć kres tej skandalicznej sytuacji” – powiedziała poseł Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, komentując przyjęte dziś przez Parlament Europejski sprawozdanie na temat unijnej strategii walki z luką emerytalną.
Sprawozdanie jest pierwszym dokumentem zwracającym uwagę na potrzebę opracowania unijnej strategii, której celem jest wyeliminowanie i zapobieganie różnicom w emeryturach ze względu na płeć. Według większości posłów działania zapobiegające powstawaniu luki powinny przede wszystkim skupić się na zwiększeniu aktywności kobiet na rynku pracy w pełnym wymiarze i polepszeniu możliwości łączenia życia zawodowego z rodzinnym oraz ograniczeniu nierówności w odniesieniu do kariery zawodowej, takich jak na przykład luka płacowa.
„Luka emerytalna jest konsekwencją różnic w przebiegu kariery zawodowej kobiet i mężczyzn z całego życia zawodowego. Różnice w wielkości emerytur są odzwierciedleniem gorszej sytuacji kobiet na rynku pracy: praca na pół etatu, dłuższe i częstsze przerwy w karierze, niższe pensje, nierówny podział obowiązków rodzinnych. Kobiety były i są ofiarami serii małych nierówności, które, skumulowane, przyczyniają się do dużej różnicy w emeryturach w porównaniu z mężczyznami. Komisja Europejska, a przede wszystkim państwa członkowskie muszą wprowadzić odpowiednie mechanizmy korygujące, żeby zapobiegać powstawaniu tych różnic” – powiedziała Agnieszka Kozłowska-Rajewicz.
Parlament zachęca między innymi do popularyzowania idei „punktów składkowych z tytułu opieki” – czyli składek emerytalnych odprowadzanych za czas opieki nad dzieckiem, jak urlop macierzyński, ojcowski i rodzicielski, a potencjalnie także za okres poświęcony na nieformalną opiekę nad członkami rodziny. Parlament proponuje także, aby państwa członkowskie umożliwiały przejście pracownika po urlopie macierzyńskim, ojcowskim, rodzinnym lub ze względów opiekuńczych z powrotem do pracy na porównywalnych warunkach oraz w pełnym wymiarze, z uwzględnieniem elastycznych form organizacji pracy.
„Kobiety muszą mieć szanse na wypracowanie swoich emerytur, ale nie może to się odbywać kosztem rodziny. Kobiety z powodu macierzyństwa później niż mężczyźni wchodzą na rynek pracy, z powodu opieki nad rodzicami i wnukami wcześniej z rynku pracy wychodzą. Dlatego konieczna jest kompensacja przerw w pracy wynikająca z faktu urodzenia dziecka poprzez odprowadzanie przez państwo – bez obciążanie dla przedsiębiorców – składek emerytalnych za czas spędzony na urlopie macierzyńskim czy rodzicielskim”.
Aby wykonać pierwszy realny krok w walce z luką emerytalną Parlament wzywa Komisję Europejską do opracowania wskaźników pozwalających monitorować zjawisko i przyjęcie strategii jej przeciwdziałania. Parlament z zadowoleniem przyjmuje przedstawiony prze Komisję pakiet ambitnych rozwiązań ustawodawczych i nieustawodawczych, które mają umożliwić pracującym rodzicom znalezienie lepszej równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Apeluje także do Państw członkowskich o wdrożenie i egzekwowanie przepisów dotyczących ochrony kobiet w okresie macierzyństwa, aby nie były pokrzywdzone pod względem wysokości świadczeń emerytalnych z uwagi na urodzenie dziecka w toku kariery zawodowej. Zdaniem europosłów, państwa członkowskie powinny także rozważyć możliwość negocjowania przez pracowników dobrowolnych uzgodnień w zakresie elastyczności pracy, w tym „inteligentnej organizacji pracy”, zgodnie z krajowymi praktykami i niezależnie od wieku dzieci lub sytuacji rodzinnej, umożliwiając tym samym kobietom i mężczyznom lepsze godzenie pracy z życiem prywatnym, tak by nie musiały one faworyzować jednej z tych dziedzin kosztem drugiej.
